Na czym mają polegać wakacje składkowe przedsiębiorcy (samozatrudnionego)?

Leszek Skupski

Autor: Leszek Skupski

Dodano: 8 marca 2024

W lutym pisaliśmy o planach wprowadzenia tzw. wakacji składkowych dla samozatrudnionych. Teraz podajemy dalsze szczegóły. W skrócie: polega to na tym, że mikroprzedsiębiorca – na swój wniosek – będzie zwolniony przez miesiąc ze składek na własne ubezpieczenia społeczne, FP, FŚ. Tak wynika z projektu przedstawionego przez rząd.

Rząd planuje wprowadzić tzw. wakacje składkowe, czyli okresowe zwolnienie części osób prowadzących działalność gospodarczą z obowiązku zapłaty należnych składek ubezpieczeniowych (o czym już krótko wspominaliśmy w lutym).

Po zmianach, przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą będą mogli złożyć do ZUS wniosek o zwolnienie z opłacania składek na:

  • ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
  • ubezpieczenie wypadkowe,
  • ubezpieczenie chorobowe, jeżeli wcześniej ubezpieczony zadeklarował jego opłacanie, a także
  • składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy

za jeden wybrany miesiąc kalendarzowy w każdym roku kalendarzowym.

W wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne będą pokrywane z budżetu państwa, w kwocie stanowiącej podstawę wymiaru składki.

Przepisy określą również wysokość podstawy wymiaru składek za miesiąc, w którym przedsiębiorca będzie korzystać z wakacji składkowych. Przewiduje się, że będzie to najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru.

Ograniczenie podstawy w miesiącu wakacji składkowych
Załóżmy, że przedsiębiorca zadeklarował podstawę wymiaru wyższą niż ryczałtowa (do czego jest uprawniony zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Zatem w miesiącu kalendarzowym korzystania z wakacji składkowych, jego podstawa wymiaru zostanie więc zredukowana do wysokości właściwej dla „ryczałtu”.

Rozwiązanie dla mikroprzedsiębiorców

Przewidziane w projekcie rozwiązanie jest dobrowolne i będzie skierowane do mikroprzedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Szacuje się, że wakacje składkowe mogą objąć blisko 1,8 mln mikroprzedsiębiorców wpisanych do CEIDG.

Zwolnienie z obowiązku składkowego nie będzie wymagało formalnego zawieszenia własnej działalności. Przedsiębiorca w danym okresie nadal będzie więc mógł m.in. uzyskiwać z niej przychody.

Przeszkodą będzie współpraca z byłym pracodawcą

Ze zwolnienia od składek nie będzie mógł skorzystać mikroprzedsiębiorca, gdy w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym wykonywał pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Samozatrudniony – były pracownik

Pan Jan był zatrudniony u pracodawcy X. Następnie strony rozwiązały w 2023 roku umowę o pracę i zaraz potem (też w 2023 roku) pan Jan założył własną działalność gospodarczą w zakresie pokrywającym się z jego poprzednimi obowiązkami – i w ramach tej działalności wykonywał zadania na rzecz swego byłego pracodawcy X.

Oznacza to, że w 2024 r. nie będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych. Jeżeli działalność tego typu będzie wykonywał dodatkowo w 2024 r., to także i w 2025 r. wakacje składkowe nie będą dla niego dostępne.

Zwolnienie będzie udzielane na wniosek

Projekt przewiduje, że zwolnienie ze składek będzie udzielane wniosek uprawnionego mikroprzedsiębiorcy, złożony do ZUS w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem.

Wniosek ma zawierać:

1) dane płatnika składek:

  • imię i nazwisko,
  • numer NIP i PESEL, a jeżeli nie nadano tych numerów lub jednego z nich ‒ serię i numer dowodu osobistego albo paszportu;

2) wskazanie miesiąca kalendarzowego, w którym płatnik składek zamierza skorzystać ze zwolnienia z opłacenia składek;

3) oświadczenie, że na dzień złożenia wniosku płatnik składek jest mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców;

4) oświadczenie, że płatnik składek jako ubezpieczony nie wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Wniosek o zwolnienie z opłacenia składek będzie składany wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego ZUS, w formie dokumentu elektronicznego.

Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 października 2024 r.

Źródło:
projekt ustawy (z 22 stycznia 2024 r.) o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, rcl.gov.pl

Leszek Skupski

Autor: Leszek Skupski

Radca prawny, specjalizuje się w zagadnieniach związanych z prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi. Autor licznych artykułów z zakresu wynagrodzeń, prawa pracy i rozliczeń z ZUS. Od 2008 r. redaktor publikacji kadrowo-płacowych i ubezpieczeniowych Wydawnictwa Wiedza i Praktyka.

Testuj BEZPŁATNIE Aktualności kadrowe przez 48 godzin

Aktualności kadrowe nr 262 - Kwiecień 2024

Aktualności kadrowe nr 262 - Kwiecień 2024
Dostępny w wersji elektronicznej

Powrót po macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym: czy zawsze na swoje stanowisko?